دو شعر بسیار معروف در توصیف

اولین و بزرگترین

اختر تابناک آسمان جهان اسلام امام علی(ع)

علی ای همای رحمت.......

علي اي هماي رحمت تو چه آيتي خدا را

که به ماسوا فکندی همه سایه ی هما را

دل اگر خداشناسي همه در رخ علي بين

به علي شناختم به خدا قسم خدا را

به خدا که در دو عالم اثر از فنا نماند

چو علي گرفته باشد سر چشمه ي بقا را

مگر اي سحاب رحمت تو بباري ارنه دوزخ

به شرار قهر سوزد همه جان ماسوا را

برو اي گداي مسکين در خانه ي علي زن

که نگين پادشاهي دهد از کرم گدا را

بجز از علي که گويد به پسر که قاتل من

چو اسير تست اکنون به اسير کن مدارا

بجز از علي که آرد پسري ابوالعجائب

که علم کند به عالم شهداي کربلا را

چو به دوست عهد بندد ز ميان پاکبازان

چو علي که ميتواند که بسر برد وفا را

نه خدا توانمش خواند نه بشر توانمش گفت

متحيرم چه نامم شه ملک لافتي را

بدو چشم خون فشانم هله اي نسيم رحمت

که ز کوي او غباري به من آر توتيا را

به اميد آن که شايد برسد به خاک پايت

چه پيامها سپردم همه سوز دل صبا را

چو تويي قضاي گردان به دعاي مستمندان

که ز جان ما بگردان ره آفت قضا را

چه زنم چوناي هردم ز نواي شوق او دم

که لسان غيب خوشتر بنوازد اين نوا را:

«همه شب در اين اميدم که نسيم صبحگاهي

به پيام آشنائي بنوازد و آشنا را»

ز نواي مرغ يا حق بشنو که در دل شب

غم دل به دوست گفتن چه خوشست شهريارا

ای دل زهمه بهتر با مهر علی سازیم

جان در ره این مقصود مردانه در اندازیم
باشیم گدای او بر جمله سر افرازیم
در حلقه مستانش با نغمه هم آوازیم
هر کس به کسی نازد ما هم به علی نازیم

از دفتر عشق او حرفی به ولا خواندیم
دیدیم جمالش را لا حول و لا خواندیم
زین آیت رحمت ما الا الله و لا خواندیم
توحید سرایانیم گوینده ی این رازیم
هر کس به کسی نازد ما هم به علی نازیم

تسبیح و نماز و صوم مر مردم مسجد را
دیر و حرم و کعبه هم زائر و قاصد را
جنات و قصور و حور مر عابد و زاهد را
با مهر و مه رویش با حور نپردازیم
هر کس به کسی نازد ما هم به علی نازیم

ما را سر کویش از کون و مکان خوشتر

دیدار مه رویش از هر دو جهان خوشتر
زنده شده از بویش هم از دل و جان خوشتر
خود از رخ این معنی ما پرده براندازیم
هر کس به کسی نازد ما هم به علی نازیم

ما خاک نشینان را منگر تو حقیر و پست
با یاد خدا شستیم از جمله ی هستی دست
از جام هوالباقی گشتیم خراب و مست
از فرط نشاط و عشق چون مرغ بپروازیم
هر کس به کسی نازد ما هم به علی نازیم

هر چند فقیرانیم فجر همه شاهانیم
در مملکت امکان شاهنشه و سلطانیم
در پیرو ی مولا ما گوش بفرمانیم
گر بنده یزدانیم لیک از همه ممتازیم
هر کس به کسی نازد ما هم به علی نازیم

ای ساقی جانانه می ده دو سه پیمانه
تا باز کشیم از دل ما نعره ی مستانه
ای مطرب فرزانه زان دلبر یکدانه
بر خوان دو سه افسانه تا با تو بیاغازیم
هر کس به کسی نازد ما هم به علی نازیم

ذکر دل ما بنده دان ناد علی باشد

طاعت که بود مقصود آن یاد علی باشد
هستی که به بود آمد از داد علی باشد
ما کفر نمی گوئیم افسانه نمی سازیم
هر کس به کسی نازد ما هم به علی نازیم

استاد  رحیم دیندار   (کامران)

 مژده     دیدار

آمد  بهار    و    مژده     دیدار    می دهد

بر ما  خبر ز   وصل تو   دلدار     می دهد

ما راغرض ز سیرچمن بوی  وصل توست

تسکین مرا نه باغ و نه کهسار  می دهد

با توخوشت است سیروتماشای  بوستان

بی  تو     بهار   غم   به   من  زار  می دهد

هستم   حواری  تو  و  عیسی  دل  تویی

فیضت  خبر  ز  عالم    اسرار   می دهد

اما  نه ، یوسفی تو و  یعقوب توست دل

هجرت عذاب   بر من    غمخوار می دهد

قلب رئوف و خسته ما را   گداخت عشق

کابوس  هجر   تو   به   من آزار  می دهد

گویند   در   دیار  پری   زادگان  مهی  است

درمان    برای    عاشق     بیمار    می دهد

ای دل شکسته خاطر و شوریده سر مباش

سینای   عشق مرهم   و   تیمار    می دهد

درمان   کند   به   درد     کهنسال    عاشقان

پیمانه ای     که    حیدر       کرار      می دهد

گفتی  چگونه    این همه   ساز    غزل   کنی

نخلت    به ما بگو که  چسان   بار   می دهد؟

جبریل   عشق در   شب  هجران     پر  ملال  

        نظّاره   کن   که    وحی  به  دیندار   می دهد             

تا تو نگاه می کنی   کار من  آه   کردن است

 جان به فدای چشم تو این چه نگاه کردن است

قصه ام   طولانی  است،  شعر من طوفانی است

عاشق     بی باکم     ،عشق  من   عرفانی است

چتر    در دست   بگیر ،  سوی     من    گر آیی

آسمان     شعرم     ،  به     خدا     بارانی   است

از دست غمت خیمه به میخانه زد م باز

با یاد  لبت بوسه   به پیمانه   زدم   باز

در ساغر می  جلوه  چشمان تو  دیدم

دیوانه   شدم   نعره  مستانه  زدم  باز

استاد رحیم دیندار(کامران)

لولاک

ناله هایم    اثری در    دل ا  فلاک    نکرد

کیست زین  قصه   پردرد   بسر  خاک    نکرد

رفت بی ما به  گلستان و  نکرد  از ما یاد

نگهش  با   دگران   بود که   لولاک   نکرد

عارش آمد که شود همدم شوریده سران

شادمان بود که   یاد از دل صد چاک نکرد

بیخودم کرد و ندانم که ره خانه   کجاست

آنچه   او کرد   به من    دخترک  تاک نکرد

چشم دریایی   او   دیده   پر   خسته  ما

خانه   درد مرا    هیچ      طربناک     نکرد

دوستان قصه خود را به    که   اظهار کنم

گوهری بود که یاد از خس و خاشاک نکرد

گریه    بر حال   من    زار    کند    ابر     بهار

نه شگفت اینهمه را خصم   گر ادراک نکرد

هر دم   از دیده    کامران چکد اشک فراق

چون تو کس قلب مرا اینهمه غمناک نکرد

موضوعات مرتبط:

17:06:29

یاهو

عقلی بوراخدیم

چاتدیم کاما یار   اولکسینه من      گذر ائدیم

میهمان   یار  اولدیم  گئجه می  من سحر  ائدیم

یار     اولکسینه  چاتماز       اول  فردوس  برینده

آخیر او گوزل       اولکیه   ای  جان      گذر  ائدیم

میخانیه    وصلینده    یارن    عقیل    بوراخدوم

مستانه   چکیب   نعره    جاهانی    خبر  ائدیم

بو  وصله  قضا   و قدرین    چاتمادی      زوری

همت   ائلیب     دفعی   قضا  و     قدر   ائدیم

قوی  تیر  بلا  یاغسادا        یاغسین  بو  دیاره

عزمه      گوزلیم   بو   سفره  پر     خطر  ائدیم

خوفیم داها یوخ پیک عجل گل سه ده گلسین

اوز  قصه  می  من  اهل  جهانه  سمر  ائدیم

سن تک گوزلین وصلینه  ال چاتماغا  خاطیر

دونیانی   گزیب  عالمی     زیر  و  زبر   ائدیم

قوی   خال   سیاهونن   اوپیم   زائرم  ای  گول

اولدم   حاجی   کوینده   اول  خالی  حجر  ائدیم

زنجیره  چکیب  لر     منی  مجنون      تکین آمما

رویاده       گلیب   سن   کیمی   یاره   نظر  ائدیم

آسان  منه     بو  وصل  گلیب   اولمادی       میسور

آیینه       تکین     کونلیمی      غمدن     کدر     ائدیم

دون  میشد ی   قانا  گوزلرمین   یاشی   غمونده

قان ایچره  یانیب    کونلیمی   بحر   خزر       ائدیم

کامران    او قدر شعر و   غزل  سئوله    دون  آخیر

خلق  ایچره  گلیب  شعریمی  شیرین  شکر  ائدیم

بوجور  جیران   اولار؟      اولماز          

سنین تک داغداچؤللرده گوزل جیران اولار؟اولماز

منیم تک کوی عشقون ده پریشان جان اولار؟اولماز

دوداقون   غنچه  دور  آمما      پارلدور  قرمزی  زرتک

نه من تنها  دئیورعالم   بوجورجیران     اولار؟اولماز

گولن  ده غنچه ی لعلون قالورحسرت ده گولشنلر

سنین تک غنچه  گولشنده  گؤزل خندان اولار؟اولماز

مارال  جیران  سنی  گورجک  گزممزلر   بوداغلاری

گؤزلیکده  سنه اوخشار   مه  کنعان  اولار؟  اولماز

سنه قوربان  اولاجانیم  وجودیم  دفتریم  دیوان

منیم تک اهل  بوعالم سنه قوربان اولار؟اولماز

اگرگلسون  قوجاقیمه ایشق سالسون بوایوانه

گلیب شاهلار   کاخی همتابوایوانه اولار؟اولماز

مریض عشقوم جانابودرده بوسه درمان   دور

دوداقوندن   سورا  بیرزاد  منه درمان اولار؟اولماز

منیم ماه منیریم سن    بهاریمسان،  نگاریمسان

سنه  همتا    بو  عالمده  مه  تابان  اولار؟اولماز

اوزاق گزمه اوزاقلیقدا   اولار  آتشفشان   کؤنلویم

سهندین آتش آفشانی  بوجورسوزان    اولار؟اولماز

گؤرچین  لر  غمی  فریاد  ائدیلر  بزمه   عشقیمده

منیم تک  بیرنفرغمدن بوجورپژمان      اولار؟اولماز

فراقوندن   شکایت  وار  دئیردی  بی نوا   کؤنلوم

بیزه  بو   بیوفا  دلبر   گلر   مهمان   اولار؟  اولماز

نیه بس گلمه دون ای گول  سویوق ایللرده امداده

دومان  اولدی طوفان  قوپدی بئله دستان اولار؟اولماز

دئردی   سائلم     کؤنلوم  نیگاریم  شاهه  خوبان  دور

گدایه  شاهه  ظالمدن  دئیون  احسان   اولار؟اولماز

منیم      کامران  اشعاریم     آلار       الهام جاناننان

جهانه  شعریده  ای  گول  بوجور  دیوان اولار؟اولماز

قصّه های    

شام غم

  عمریست بی تابت شدم خواهم  که بیتابت کنم 

   با قصه های شام غم ای دوست    در خوابت کنم    

خمخانه ای دارم    در این   ویران   سرای خویشتن  

خواهم که امشب ای صنم مست از می نابت کنم

درشام  تار و درد     و   غم بی ماه  و  بی اختر شدم   

 خواهم     که   اندر شام      غم   ماه  جهان  تابت  کنم    

بنگر    چه   غوغا  کرده ای  در  قاب   دل    جا کرده ای  

گر چه  دل از     ما کنده ای     باید که    زر   قابت کنم

تو     آن   بهار       خرّمی       پائیز     محنت    زا    منم  

سیماب  گشتم از غمت خواهم  که  سیمابت  کنم

در   آسمان  چشم    من  بارد     همیشه  ابر  غم 

گر پا   نهی  بر    بزم    من  ازگریه  غرقابت کنم

در کوچه های درد و   غم با ما شوی گر هم قدم    

 در   سمان   بی دلان  ای  دوست     مهتابت  کنم       

شمع شبستانم   توئی ، هم سرو     بستانم  توئی       

  در  باغ  سبز  دوستی  چون غنچه     شادابت  کنم      

       مژگان   چون    مضراب    تو ننواخت تار     وصل را         

 باید  اینک  شکوه  من     از  جور     مضرابت     کنم

    هر   چند سبز   و خرمی تشنه است باغ   وصل تو  

از اشک شوق ودرد وغم خواهم که سیرابت کنم

ابروی    تو    محراب   من ،چشم     تو منزلگاه من 

خواهم که امشب سجده من در کنج  محرابت کنم

من  طایری       آزاده ام  ، در     دام غم   افتاده ام  

    صد  شکوه  از    ظلم  تو    و  از   جور    احبابت  کنم     

باز ای قلم از سرکشی خواهی به هر جا سر کشی 

زیبد    که اندر  خیل   حق    من  شمع   شبتابت  کنم

کامران    از  پژمردن  یک    غنچه       نالان  می شوی   

        باید  به  ملک      دیگری      زین      ملک   پرتابت  کنم            

صاحب دل وصاحب نظران      

        زین  خلایق  نشود  گر  خر و  نا  اهل  کسی  

    قیمت خر  به   زر  و   سیم زند  طعنه   بسی

گر شوی  کور و  کر ولال  نه  صعب است ولی

مشکلت جاهلی  است  و خری   و  بوالهوسی

عده ای     اهل  خریّت  شده    و  کان      وفا

قوم  دیگر       ز منیّت      شده  مانند  خسی

روبه  و  گرگ  و خر  اینک   به  مراد  است مدام

شده       شیران    زمان   نیز        اسیر   قفسی

سهم صاحب دل وصاحب نظران خون دل است

باید   افکند     به       عالم     نگه   باز      پسی

دگر   از  مردم   نا اهل  جهان     گشته  خراب

خون  دل  می خورم  از  مردم   نا  اهل  بسی

ای  که از جام  می  و  کبر  و منیّت تو خوشی

کی به  داد     من  و  این   مردم  نا شاد  رسی

منصب   عالی  و عشرت   به   سفیه   ارزانی

ما   نداریم   بدان     منصب  و   زر   دسترسی

خانه  عیش  جهان   در   خور   این   بولهوسان

ما   که     صا حب   نظرانیم   نداریم   هوسی

شده   اشعار      تو  کامران  دژ  شعر  و  ادب

کی  تواند   به پرد   بر     دژ    عرفان  مگسی

قصر آرزو

استاد رحیم دیندار(کامران)

یک جهانی  پر   ز رویا ساختم  

زندگانی   را  من  آخر  باختم

خانه سبزی   که بود   آمال من  

 واژگون شد سوی غمها تاختم

 بوی   غم خیزد دگر از شعر من  

خویش   را در بحر غم   انداختم

    شد بهار   من خزان  ای آسمان   

زان   به توصیف   غمان  پرداختم

مرغ عشقم زانکه با منقار خویش

  از     برایت    آشیانی     ساختم

 همچو موری شد حقوقم پایمال  

  قدر   خود را  از   ازل نشناختم

   قصر آمالم   نگون شد   ای دریغ  

      لاجرم      طرحی  نوین    انداختم     

قوم جفا

اثر: استاد دیندار(کامران                                                              

پس از مرگم مگو دشمن تورا کشت

نگاه   نفرت   آمیزت    مرا  کشت

به قول دشمنان بر گشتی  از ما

مرا این شیوه ات ای بی وفاکشت

بگریید  عاشقان  بر     حال  زارم

مرا دشمن نه آن زلف دوتا کشت

وفا  از  دوستان   هرگز   ندیدم

مرا ای آسمان جور و جفا کشت

نمی دانند  قدر  چون منی  را

دلا بی مهری یاران مرا کشت

ریا   ورزند  و تهمت  می زنندم

مرا دیو  و  دد  مردم  نما کشت

به هر کس دل سپردم دشمنم شد

مسلمانان مرا این عقده ها کشت

زدند آخر به من  زخم زبان ها

مرا این حرف های ناروا کشت

چو سروم خم نکردم نزد دونان

مرا آزاده  مردی ای  دلا کشت

خریدارم  نگردیدند  این   قوم

نگارینا  مرا   قوم  شما  کشت

                      پس  از  مرگم  بگو  با  آشنایان

                         که کامران مرا اهل ریا کشت

خنجر            بیداد         

استاد رحیم کامران شاعر قرن ما

  مــــا    زاده    غمیــــم    و گرفتـــار محنتیـــم               

  تــرک    دیار      کرده    و    در   دام غربتیـــــم               

       برگ    و فا  ز     گلشـــن   دوران نچیده ایـــــم                   

         از   خلق   دل    بریده   و     در کنج   خلوتیـــم                    

       در   کوچه های     درد  درین   سال های سرد                    

      کس   با  خبر  نشد  که از این قوم     و   ملتیم                  

  اندر    جهان ببین  که چسان ظلم      می شود               

   گویند   شرق    و   غرب    که  ما   اهل  قدرتیم               

     بر مسنــــد   مراد    خسان   تکیه   کرده انــــد                

ما     پایمال    چکمــــه    بیداد    و   خفتیـــــم          

 از ظلم    کیســه  پر    شـــود     و  از ریــا فزون             

   ما     سر و های     بی  بـــر        آزاد      امتیم            

 لبــهای      ما    ز   خنجر بیــــداد    پاره   شـــد          

  گویــا    از آن    نه ایم    و    گرفتــار   لکنتیــــم          

  گویم    به    رمز       و    راز نگاه     ا بن حدیث را            

آهسته   خود  به خوان     که    اسیران ظلمتیم         

       ریزند بمب   و     موشک   و صد ظلم   کین    ولی              

  گویند          در         حقوق      بشر      یار    ملّتیم        

      بیداد    دیو        سیرت   ما   را     به      کینه  کشت           

    ما   کشتــگان      فتنه    این   پست         فطرتیـــم        

کامران  شرح  قصه ما    را به   کس    مگو    

چون   زیر   بار    محنت  و بیـــداد و ذلتیــــم      

                               گفته بودی غزلی

                  گو به هوای

                       دل من

استاد دیندار(کامران)

گفته بودی   غزلی   گو به هوای   دل من

من  چه گویم   ز   تو  ای ماه  من    و  نوگل

دل  تو  مخزن عیش  است و سرایت  همه سبز

دل  من کوره  داغ است و  حزین   محفل من

خشت شعرم همه درد است وبنایش غم دل

از    زبان تو چه  گویم که     نئی همدل      من

هستم از     جمع  پریشان    و ز   غم زاده شدم

بوی      غم     خیزد  صد     قرن    دگر  از  گل من

محفلت     باغ     بهار     است  و    پر از    بوته گل

شد     زمستان   غم   و  درد    ز    غم    منزل من

نچشیدی     غم       هجران     ندیدی      غم   دل

کی   خبر دار    دلت می شود    از     مشکل من

می زنی  گام تو  در   ساحلی  از   عیش و   صفا

شده   گرداب    غم      و  درد    ولی  ساحل  من

گفت     کامران  برایت      غزلی     از      دل زار

گفته     بودی     غزلی     گو    به هوای دل من

برچسب‌ها: استاد رحیم دیندار متخلص یه کامرانشاعر قرن ما

دو   غزل          استاد رحیم دیندار(کامران

تصویر  ایام              

زندگی  تصویری    از   آمال   نافرجام  ماست                        

عاشقی آغاز فصل زردو صعب و جانگزاست                         

خانه  سبزی  که   می جویند در   عالم  بسی                         

 در  نگاه   عاشقان  و  ذکر    مردان   خداست                                   

  آن  شقایق  را  که  می گویند   باشد    داغدار                                   

در جهان تصویری از   دل های زار   و بی ریاست                     

   نقطه    کوری   که   می گویند  باشد  درجهان                          

 شمه ای از بازی این چرخ بی مهر و  صفاست                  

نیست   احساس  کبوتر  در دل  بی مایگان

 چون دل دنیا پرستان خالی از مهر   و وفاست  

کینه   در   آیین    ما    صاحبدلان    یابد     زوال   

  تشنه گان  زور  و  زر  را  لیک  کینه رهنماست                            

 می توان  در   برگ    گل   تصویر   کرد ایام  را                                                                         

  زانکه   همچون   عمر   گل ایام  ما اندر فناست                                    

    مردمان خوش نشین درخوان عیش ما خوشند                                        

    سهم   ما  صاحبدلان   از خوان این دنیا  بلاست                                    

 این    ریاکاران   ز عشرت  خانه   آذین کرده اند                     

 وین سرای   خالی ما هم  پر   از رنج و عناست                   

      بیت  بیت شعر  تو  کامران تعبیر  وفاست     

         شاعری دراین زمانه داستانی غم فزاست                                              

                               باده  جام  نگاه

      استاد رحیم دیندار(کامران) باده جام نگاه                 

            گرچه  بی باغ  وجودت  دلم اندر قفس است  

           عاشق دل شده را یاد تو ایدوست بس است

        گفته ای    در   نفس   باز  پسین   است   وصال   

        چهره  بنمای    که   تعجیل    مرا  آن  نفس است

       از     شراب   نگهت    مست  کن ای  دوست  مرا   

       باده       جام       نگاه       تو   مرا    داد رس  است 

      وعده    دادی   به     یکی  بوسه     دلم  شاد  کنی   

      مرحمت کن  که مرا  وعده      بوست   هوس است

     من    در    آیینه      عشق     تو      بقا         یافته ام  

      آنکه   دم   می زند از خویش ندانم چه   کس است

     بس  که  صد   نقش   مرادم   شده  در   دیده  پر آب    

     دیده گانم       ز      فراق  تو     چو  رود  ارس  است

     گفته  بودی       طبقی     گل     ببر    از  گلشن  من     

   کی   به  گلزار  تو     ای دوست مر  ا دسترس است

   ا ندر آیینه     عشقم       به    نگر     قامت       خویش 

    که   ترا  رخت  تن      از  آه   دلم      ملتبس      است   

    شعرمن گلبن      جان    پرور      آن    جنگل   توست   

  بگذر  از  صحبت  دونان  که همه     خار   وخس است

   بوی  یکرنگی     ازین   قوم     ندیده      است   کسی 

   خیل     نا پاک ریا  طالب حرص       و      هوس  است 

دفترشعرتوکامران شدآیینه دهر                                                                             

          درکویرخفقان شعرتوفریادرس است

ياهو

منظومه بلند آذربایجان         

استاد رحیم دیندار (کامران)

((سن آذربایجانیم سان))

گه رک بیلسین بوگون ائللر منیم بیر نلزلی یاریم وار

منیم  غم  گؤنده  غم خواریم  چمنده  گؤلعذاریم  وار

أسنده  قاره  یئل  کؤنلیم  تاپار  باغرونده  آرامش

دئم بیلسین جاهان سن تک منیم چشم خومارم وار

یوخمدور قورخو غم لردن گله قوی غمده غم اوسته

منیم بو فانی دونیاده سنین تک غم گساریم وار

خزان گوی ایله سین جولان یاشیل یاپراقلاریم سولسون

نه قورخوم واردی عالمده سنین تک نوبهاریم وار

دوداقون    اگر  ئوپسم  یئتر  دردیم ده  درمانه

ئوزون آیدی لبون غنچه بوجور نازلی نگاریم وار

بو شوکتده بو عززتده  اولامماز  نازلی  بیر دلبر

یاریمدی  آذربایجان  بوجور شانلی  دیاریم  وار  

      وطن گر اولسا بیر پیکر اونا باش سان اونا جان

                        سن   آذربایجانیم  سان   سنین   تک   تاجداریم  وار

د یل  آچسا سسلر ایرانیم کی سنسیز آذربایجان

یؤخومدور هئچ زادیم امما سن اولسون هر نه واریم وار

وطن  تیترتمییه  دوشمز  چکه   عالم  اگر لشگر

کی سن تک آخیرایراندا بؤیوک بیرقلعه داریم وار

شجاعتده  سنی توصیف  ائدممز  عارف و عامی

دئیم قوی بیلسین ائلرده منیم عالی تباریم وار

سنی أود سسلیر ائللر دئیللر  معدن أود سان

نه خوفیم واردی ظلمتدن کینور آشکاریم وار

دئیم سردار مللی دن کی ستارخان دئیر ائللر

ائدیب   مشروطه نی بر پا بؤجوربیر تک سواریم وار

سنیس ستارخانون شهرت تاپیب باقرخانون عززت

بئله سردار وسالاردان  جاهاندا جان   نثاریم  وار

قیام  ائدی  سنین   یولدا   وطنده  ایلدی   غوغا

خیابانی   تکین سئوله جاهاندا جان نثاریم وار

دئیم  سردار   بابک دن  دلاور آذری   دیلدن

سپر ائدی جانین جانا  بؤجور دشمن شکاریم وار

نبی دن قوی دئیم ائدی ستملن جنگ أون بش ائیل

هاوار چک دی دئدی ظالم سنیله کارزاریم وار

آرازدان قوی دئیم گؤرجک کؤنول قان آغلیار سئولر

صمد اولدی  سارا گئدی  بو غمدن دل فکارم وار

ساوالان دا اوجا داغلار وئریب لر باش باشا داغلار

قؤجاقینده  بؤداغلارین بؤیوک بیر لاله زاریم وار

سهندین چشمه سی جوشقان آخار سئللر ائدر طوفان

اولار ئولکمده بیر دریا بو سئللر دن سولاریم وار

عاشیقلرین  ناقیللاری  أوسازلاردان   نواخوانی

ده بئردی  روح  انسانی  جاهاندا   یادگاریم وار

عاشیق عبدلعلی دن  یا   ثریادن علی عسگردن

جاهانه موسقیده چوخ  منیم عزز  و وقاریم وار

وجودیم  اولسا هریاندا  سنی سسلر بو   عالمده

اگر کفر اولماسا بو سوز سنین تک کردگاریم وار

قلم سئولر نجور یازسین سنون عرفان وشعرونن

قلم هردم  دئیر سندن  منیم  دار  و نداریم  وار

نظامیدن  دئیم  سئوزلر  و  یا خاقانی شا عر دن

کی حسّان  عجم اولدی  بؤیوک  بیر یادگاریم  وار

ظهیرون واردی قطرانون همام تک دوزلی بیر شاعر

فضولی تک ادیبون واردی    واحد تک هزارم وار

أوزه   دریای    صائبده  نجور بو  ناتوان  کؤنلوم

أشیق قوی اوحدی  سالسین  بو  دریاده  کناریم وار

آدی   پرویندی عالمده   اولوب   اولگو نصیحت ده

وطن  جسمینده  جانینده بؤجور  بیر شاه    داماریم وار

بؤگون عرفان دنیزینده گه زه قوی شمس تبریزی

مریدی مولوی اولموش أونون تک پیشکاریم وار

نه تنها شمس أوچور گؤیده گزیر دریالر أوستونده

مقدس   اردبیلی دن    کرامت  بی شماریم  وار

اوشاقی ساخلیب گؤیده بوگون   حممال تبریزی

زیارتگه   اولوب قبری   بوجور زیبا مزاریم وار

شهادت تاپدی باغرونده نسیمی تک بؤیوک عارف

اونی درک ائدمه دی زاهد أوگوندن آه وزاریم وار

سنین گولشنده بیر قمری أوخور حیدر بابا سسلیر

دئنن بیلسین جاهان اهلی بویئرده شهریاریم وار

اگر دونیا  اولا   گولشن نیازیم یوخ اوگولزاره

سنین تک یئدی اقلیمده  بهشت استواریم  وار

سنین بیر ذره تپراغون ده یر مین گنج قارونه

نه لازیم دور منه گوهر کی دُرر شاهواریم وار

ممالک هربیری تک تک امیر اولسا بو عالمده

سنین  تک  ملک  ایراندا  امیر   نامداریم وار

قمارعشقیده   مجنون  أوتوزدی ئوز  وجودینده

أوتوز سین قوی کؤنول جانی دئیم منده قماریم وار

گؤرچین احساسون واردی دوزممزسن بیزیم درده

بیزه  قصد ائدسه  دوشمنلر نه  قورخوم شه سواریم وار

اگرسن اولماسون جانیم نه لازیم دور بو عالمده

سنیلن  زنده دور  جانیم  سنیلن  روزگازیم وار

                   ادممز   مدح     اغیاری  سنی  گوی    ایده کامران

کی  بیر  آزاده   شاعیردی  جاهاندا افتخاریم وار

آموزش آیین نگارش            

گلچینی از:کتاب آموزش کامل آیین نگارش

اثر:استادرحیم دیندار(کامران)

بنام خداوند جان آفرین

ارزش ومنزلتی که یک اثرزیبا درگلستان

نظم ونثر وادب فارسی دارد چیزی است

که نمی توان بطور کامل وآنچنان که درخور

شأن اوست به توصیف وتعریفش پرداخت ،

به خوبی درمی یابیم که قطعه ادبی تا چه

حد می تواند در رشد وآگاهی پیشرفت

آحاد مردم مؤثر باشد ،گاهی دیده شده است

که از خواندن یک قطعه شعر غلامی به پادشاهی

و از خواندن یک قطعه نثر دلنشین گمراهی

به راه راست هدایت گشته و به مقام بلندی

دست یازیده است که سخن در این موارد زیاد است

و نمی توان به طور کامل در این موارد  داد سخن سر

دادپس با توجه ارزشی که یک اثر ادبی دارد بنده

بر آن شدم تحفه ای در آیین نگارش تقدیم شما عزیزان کنم

تا علاقه مندان به آیین نگارش بتوانند حظ وافری

از این برگ سبز برده باشند

راه رسم نشانه گذاری

ونقش واهمیت آن در نگارش

نقطه گذاری(راه رسم نشانه گذاری)برای اینکه ادب

دوستان ودانشجویان وطالبان علم و ادب فارسی

با راه رسم نقطه گذاری آشنائی کامل پیدا کنند

مطالبی چند بطور فشرده ولی جامع در این قسمت

ازآموزش آیین نگارش گنجانیده  شده است که

امیدوارم خدمتی هر چند ناچیز ولی مفید برای

شکوفائی نثر ادب فارسی کرده باشم

نقطه (.):این نشانه دز آخر جمله یا کلام قرار می گیرد

ودر موارد مختلفی از نگارش بکار می رود

1)در موقع اختصار اسامی خارجی و مرکب مانند

: (ه.ش) (و.شکسپیر) و (م.امید)

2)در پایان جمله های خبری و نفی اثبات

جمله های خبری  مثال :

خیزید و خز آرید که هنگام خزان است .

         بی عشق خدا زما چه خیزد .

  راست باشد این مثل از کار کار آید پدید .

  علامت سوال(؟):

نشانه ایست که در پایان جمله پرسشی می آید .

مثال : که گفتت برو دست رستم ببند؟

علامت تعجب (!):

نشانه ایس که در پایان جمله ای که تحسین

یا غم و شادی و در نهایت تعجب را برساند .

مثال :چه مکان با شکوهی !

احسنت باد!

مریزاد دستت رفیق !

نقطه تعلیق (...):

نشانه ایست برای حذف قسمتی از مطلب

نوشته شده به دلایل مختلفی آورده می شود.

مثال:سرو هرگز . . .

ویرگول (ممیز کاما):

علامتی است که برای جداکردن کلمه های

مشابه و جلوگیری از اشتباه در معنی و مکث

برای سهولت قرات آورده می شود.

مثال:حریف؛ ساقی؛ مطرب؛ ترک میخانه کردند.

دو نقطه (:) :

علامتی است که در مورد ذیل بکار می رود :

1)برای دقیقه و ساعت و سوره ها وآیات قرآنی وجدا کردن

دو جمله از یکدیگر و وقف مکث در جمله آورده می شود.

مثال:ساعت 6:16  قرآن

15:8

2)برای شرح و توضیح جمله یا کلمه پیش از خود بکار می رود.

مثال:بزرگان گفته اند :عالم بی عمل به زنبوربی عسل

ماند.                                                                               

گیومه یا علامت نقل قول(«»)

علامتی است برای مشخص کردن وجدا کردن

عین سخن شخصی یا نقل قول در متن آورده می شود

مثال«:بسیاری از مردم هند؛ بخصوص ساکنان

کشمیر وجامو به زبان علاقه زیادی دارند»

تیره بلند( _ )تیره کوتاه(-):

نشانه های هستند که در موارد ذیل بکر می روند

1-برای نشان دادن فاصلۀ مکانی وزمانی وتاریخی

2- برای جدا کردن جملاتی که مفاهیم جداگانه ای دارند

3- درسؤال جواب ومکالمه وجمله های معترضه بکار می روند

مثال: درقرون8-9 حکومت میکردند

فرمانده پرسید: 

ــــ شما اهل کجايید؟

ــــ اهل تبریز

پارانتیز یا دو قوس یا دو کمان(  ):

علامتی است که درجملاتی که از زبان دیگری

ترجمه شده یا جملاتی که معترضه هستند

ویا برای نشان دادن اهمیت حروف و اعداد آنها

را در داخل پارانتز قرار داده می شود.

مثال:فی بعدها عذابٌ فی قربها ملامة

(همانا در دوری او درعذابیم ودر نزد او در سرزنش هستیم)

دی پیر می فروش(که ذکرش بخیر باد)

سعدی گلستان وبوستان را در سالهای(655 -656)نگاشته است

((روش انشا نویسی ومقاله نویسی))

تعریف انشاء وفواید آن

انشاء در لغت به معنی آفریدن وآغاز کردن واز خودچیزی گفتن

ودر اصطلاح ادبی به سخن یا نوشته ای می گویند که بصورت

نثر ساده و روان با مشخصات وویژگیهای خاصی نگاشته می شود

پیام ومطلب وهدفی را برساند واز این جاست که هر شاعر توانا

ونویسنده زبر دست بوسیله نوشتن افکار معلومات وآگاهی های

خود را برای عموم مردم ونسلهای آینده بشری به یادگار می گذارد

چگونه میتوان انشاء را به آسانی نوشت

اگر می خواهید در نوشتن انواع انشاء

توانایی کامل را بدست بیاورید

می بایست نکات زیر را رعایت فرمایید

1-مطالعه انواع کتب ادبی فلسفی .سیاسی اجتماعی.

مذهبی تاریخی.تحقیقی...با شوق وعلاقه تمام وآوردن خلاصه آنها بر روی کاغذ.

2- آماده نمودن ذهن با رعایت مکان در زمان مناسب ودقت وتفکر.

3-رعایت ترتیب ونظم وارتباط کلی موضوع انشاء با علامت های دستوری

4-یادگیری آیین نگارش وآوردن الفاظ رسا وساده و روان

5-آوردن مثالی از بزرگان واشعاری از شعرا جذابیت انشاء را دو چندان می کند

6-سعی کنید انشاءرا با مقدمه شروع کنید زیرا انشاء

بدون مقدمه به عالم بی عمل می ماند و نمی تواند

توجه مردم را بخود جلب کند و از شرایط مقدمه این است

که کوتاه بوده ولی زیبا وجذاب باشد ومناسب با موضوع

انشاء بوده وخواننده ودر درک آن یاری دهد

7توصیه داعی بنده برای علاقه مندان وطالبان انشاء

این است که در متنو نتیجه انشاء دقت وافری به خرج دهند

ودر حقیقت اساس وبنیان انشاء را متن انشاءتشکیل می دهد

پس دقت و وسواس در متن انشاء لازم وملزم میباشد تا هدف

اصلی شما رابرای خوانندگان و ذهن اورا آماده پذیرش نتیجه

سخن که هماناتمام غرض وهدف شما را در بر می گیرد آماده

ساخته وبا خواندن آن خواننده وشنونده به مفهوم کلی آن

پی ببرندو همچنین سعی کنید انشایتان خوانا وپاکیزه باشد

وهمیشه سعی نمایید انشایتان برای خواننده وشنونده تازگی داشته باشد

طرزآغاز کردن وپایان رساندن مقاله

درنوشتن مقاله واژه هایی را انتخاب فرمایید که معنی

و مفهوم را ابهام برساند و از کلماتی استفاده کنید

که موضوع را جذاب بنمایاند و از کلمات عاطفی،اخلاقی،

ادبی و دلنشین استفاده ی وافری بنماید وحدّلامقدور از

نوشتن اصطلاحات بیگانه و خارجی که از لطف سخن می کاهد

خودداری نماید و از سخنان بی مورد و جمله های زاید تا حد

امکان پرهیز نماید.موارد دستوری و امدایی را به طور کامل

رعایت فرمایید و مقاله بهتر است دارای نتیجه و هدف

بهترمی باشد تا در ذهن خواننده و شنونده اثر بگذارد

و مقصود و پیام خود را در مقاله به طریق عالی به ذهن

خواننده وشنونده انتقال دهد و از خود ستایی پرهیز کرد.

سعی کنید مقاله ی شما محبت بیانگیزد و از مداحی،اغراق،غلوّ

وهجوگویی دوری نمایید،زیرا نه تنها توجه خواننده و شنونده را نمی انگیزد

بلکه آنان را نسبت به شما بدبین می نماید .

سعی کنید مقاله را صریح،قاطع،رسا و بدون تقلید

و اقتباس آزادانه آنچه را که از کوزه ی دلتان می تراود

همان را روی کاغذ بیاورید و مطمعن باشید که به مرحله

استاندارد رسیده و توجه شنونده و خواننده را به سوی

شما جلب کرده و آنان را وادار به تحسین و ترغیب شما

خواهدکرد و هرگز عفت قلم را که از ملزمات نویسندگی

است از دست نداده و مسؤلیت را به خاطر داشته و حتما رعایت فرمایید .

انواع مقاله

مقاله انواع گوناگونی دارد که ذکر و شرح تمامی

آنها در این مقوله نمی گنجد،ولی برای آشنایی

شما با اسامی مقاله ها و آشنایی مختصر با

انواع آن به ذکر انواع مقاله می پردازیم :

1)مقاله ادبی

2)مقاله اجتماعی

3)مقاله تحقیقی و پژوهشی

4)مقاله اقتصادی

5)مقاله سیاسی

6)مقاله هنری و مصور راجع به هنر و نقاشی

7)مقاله قضایی

8)مقاله طنزی

9)مقاله انتقادی

10)مقاله مطبوعاتی(روزنامه ومجلات)

انواع انشاء

به خاطر داشته باشید که انشاء از نظر معنی ومفهوم برهفت نوع است

1-انشاء تشبیهی وتوصیفی2  -انشاءتخیلی وفکری 3-انشاءتحقیقی

4- انشاءنقلی

5 - انشاءشرح حال نویسی   6 -انشاءگزارش نویسی ونامه

نگاری                                                             

7 - انشاءبرگرداندن شعرشعرا   (به نثر روان نوشتن)

نامه وفواید آن

به خاطربسپاریدکه نامه در لغت به معنی نوشته یا به هم نوشتن است

نامه را مکاتبه نیز می گویند بر وزن مفاعله می باشد وریشه عربی دارد،

به نظر بنده نامه را می توان چنین تعریف نمود:نامه یا مکاتبه وسیله

ارتباط میان اداره ها،سازمانها،نهادها،ارگانها،موسسه هاوافراد

می باشد که بین آنها ردوبدل می شود،پیامی است که به

ضرورتی به کسی یا به موسسه ای یا به اداره ای یا به ارگانی

یا به سازمانی فرستاده می شود،پس نامه نوشتن یک ضرورت

مهم اجتماعی است نقش مهمی در زندگی جتماعی و اقتصادی

افراد بازی می کند و مشکلات اقتصادی،اجتماعی و اداری یک

کشور یا یک اداره دولتی یا خصوص را بر طرف می سازد.

انواع نامه 

 1-نامه خصوصی

2-نامه اداری

نامه های خصوصی:وسیله ارتباط میان افراد جامعه میباشد

که بین آنها رد وبدل میشوداینگونه ارتباط بیشترازجانب

دوستان ووالدین واولاد و...انجام می پذیرد وبا پیشرفت

علم وتکنولوژی نامه های خصوصی علاوه بر روشهای

سنتی به روشهای ایمیل وپیامک و...نیزرواج یافته است

نامه های اداری:نامه هایی هستند که به اقتضای

زمان از روی ضرورت در بین ممالک وسازمانها وشرکتها

وادارات ومقامات کشوری و...رد وبدل می شود یا از طرف

مردم به این موسسات ارسال می شود یا برعکس.

مواردی که در نامه های اداری باید رعایت کنیم

1-  نامه های اداری را بهتر است ساده وروان وسلیس نوشته

واز تشبیهات وتوصیفات خوداری شود

2-  چون نامه های اداری در همان اداره ثبت وبایگانی می شوند

بنابراین از نوشتن سخنانی که به موقعیت شغلی اجتماعی

شما لطمه واردسازد خوداری نمایید

3-  در نامه های اداری نباید از وضع خصوصی و اجتماعی

خود گله کرد زیرا از شان نویسنده نامه می کاهد

4-  حدالمقدار از نوشتن کلمات اهانت آمیز و رکیک

و از اظهار عجز و درماندگی خودداری نمایید

5-  سعی کنید نامه های اداری را کوتاه،فشرده و

پر محتوا بنویسید،به طوری که کلمات کم و دارای

معانی بیشتری باشند؛زیرا نامه طولانی ذهن خواننده

را می آزارد و فرصتی نمی دهد تا به متن هدف اصلی نویسنده پی ببرند

انواع آغاز نامه در نامه های اداری

برای آشنایی شما خوانندگان گرامی در زیر چند نوع آغاز نامه ده عنوان مثال آورده شده است :

1-  احتراما به استحضار عالی می رساند

2-  احتراما معروض می دارد

3-  با سلام و دعای خیر

4-  با سلام و آرزوی طول عمر

5-  با سلام و تحییت

6-  محترما به عرض عالی می رساند و...

انواع احترامات پایان نامه در نامه های اداری

باید به خاطر بسپارید که،همانطور که آغاز نامه

از اهمیت ویژه ای برخوردار است پایان نامه نیز

باید متناسب با مقام شخصیت سن مخاطب باشد

و در ضمن به خاطر بسپارید که پایان نامه بهتر است

در سمت چپ آخرین سطر متن نامه نوشته شود

و در اینجا نیز برای آشنایی خوانندگان گرامی چند

نمونه از احترامات پایان نامه آورده می شود:

1-  با تقدیم احترامات فاعقه

2-  من ا...توفیق

3-  اجرکم عندا...

4-  توفیق از خداست

5-  با تقدیم احترام قبلی

6-  با تشکر فراوان

7-  با تشکر از زحمات جنابعالی

8-  با تشکر از خدمات دلسوزانه شما و ...

انواع نامه ها و پیام ها

1-  نامه های اداری و رسمی            

2-  نامه های خصوصی و شخصی

3-  نامه های تبریک و تهنیت

4-  نامه های تسلیت

5-  نامه های متفرقه

6-  نامه های تلگرام –تلگرافی

7-  نامه های کارت پستال

8-   نامه های کارت ویزیت

9-  نامه های تشکر و اعتذار

10-    نامه های تقاضای استخدام

11-  نامه های عاطفی و ...

انواع نثر

1-  نثر ساده یا مرسل :

که در آن از بکار بردن کلمات پیچیده، مشکل و عربی

و همچنین از بکار بردن صنایع لفظی خودداری می نمایید

و نمونه آن تاریخ بیهقی است

2-  نثر مصنوع یا فنی :

که در آن تفصیل کلام و استشهاد و آیات قرآنی و

آرایشهای لفظی و معنوی و رعایت سجع ،

امثال و حکم عربی از مشخصات شاخص آن است.

نمونه آن تاریخ جهانگشای جوینی و کلیله و دمنه است.

3-  نثر مسجع :

که بعضی آنرا مستقل و بعضی از انواع نثر مصنوع می شمارند

نثری است که موزون و دارای نظم بوده و نمونه آن گلستان

موضوعات مرتبط:

        بسمه تعالی

            آيين دوستي و دوستيابي

                   نعمتِ «دوست»

قديم گفته ‏اند: هزار دوست کم است و يک دشمن بسيار.

دوست، همدم تنهايي هاي انسان، شريک غم ها و شادي ها، بازوي ياري‏رسان در نيازمندي

ها، تکيه‏گاه انسان در مشکلات و گرفتاري ها و مشاور خيرخواه در لحظات ترديد و ابهام

است.

بعضي از مردم، به خاطر خصلت هاي خودخواهانه يا توقعات بالا يا تنگ‏ نظري يا سختگيري

يا دلايل ديگر، نمي‏توانند براي خود، دوستي برگزينند و از «تنهايي» درآيند. اين به تعبير

حضرت علي(ع) نوعي ناتواني و بي‏دست و پايي است.

هم دوست يافتن، «هنر» است، هم دوست نگه داشتن، هم دوستي هاي تعطيل شده و

به هم خورده را دوباره پيوندزدن و برقرار ساختن.

حضرت علي(ع) مي‏فرمايد: «اَعجَزُ الناسِ مَنْ عَجَزَ عَن اکتسابِ الأخوان، وَ اعجزُ منه مَنْ ضَيَّعَ

مَنْ ظَفَرَ بِهِ مِنهم؛ ناتوانترين مردم کسي است که از دوستيابي ناتوان باشد.ناتوانتر از او

کسي است که دوستانِ يافته را از دست بدهد و قدرت حفظ آنها را نداشته باشد.»

تأمل در اينکه چه خصلت ها و برخوردها و روحيه‏هايي سبب مي‏شود انسان، دوستان خود را

از دست بدهد و تنها بماند، يا آنکه از آغاز، نتواند دوستي براي خويش بگيرد، ضروري است.

سعدي گفته است: «دوستي را که به عمري فراچنگ آرند، نشايد که به يک دم بيازارند»

            همرنگ و هماهنگ

دوستان هر کس، مبناي قضاوت ديگران نسبت به شخصيت و افکار او است.

به علاوه، تأثيرپذيري انسان از دوستان، در سنين مختلف، چه کودکي، چه جواني و چه

حتي ميانسالي، بسيار است.

از اين‏رو دقت در گزينش «دوستِ موافق»، به سلامت اخلاقي و رفتاري انسان کمک مي‏کند.

به فرموده حضرت علي(ع): «الصّاحِبُ کالرُّقعَةِ فاتَّخِذْهُ مشاکِلاً؛ دوست، همچون وصله

جامه است، پس آن را هم‏ شکل و هم‏سان با خودت برگزين.»

ارتباط قلبي و دروني ميان انسان ها، به پيوندهاي اجتماعي و بيروني مي‏انجامد. روابط

اجتماعي هم، در روحيات و اخلاق افراد، اثر مي‏گذارد.

بنابراين، آنان که به تعالي فکر و سلامت اخلاق و تکامل شخصيت خويش علاقه‏ مندند،

ناگزير بايد در انتخاب دوست، «معيارهاي مکتبي» را لحاظ کنند و به آنچه از دوست مي‏گيرند،

اهتمام ورزند.

نشان‏ دهنده معيارِ «دوستان» در ارزيابي شخصيت يک فرد است که مردم نيز آن را در

داوري ها و ارزيابي هاي خويش به کار مي‏گيرند.

حضرت رسول اکرم(ص) مي فرمايد:«مَثَلُ الجليسِ الصّالحِ مَثَلُ العَطّارِ، اِنْ لم يُعْطِکَ مِنْ عِطرِهِ اصابَکَ مِنْ ريحِهِ و مَثَلُ

الجليس السّوءِ مَثَلُ القَيْنِ اِنْ لم يُحْرِقْ ثوبَکَ اصابَکَ مِنْ ريحِه؛ مَثَلِ همنشين شايسته و خوب، مثل عطّار است، که اگر

از عطر خودش هم به تو ندهد، ولي از بوي خوش او به تو مي‏رسد، و مَثَل همنشين بد، همچون کوره‏پز آهنگري است

که اگر لباس تو را هم (جرقه‏هاي آتش کوره) نسوزاند، ولي بوي کوره به تو مي‏رسد!»

                دوست شايسته

در منابع ديني، در اينکه «دوست خوب» کيست؟ و با چه کساني بايد دوستي و موّدت داشت و از معاشرت و

همنشيني چه کساني بايد پرهيز کرد، و ...

احاديث ، با رهنمودهاي کاربردي و جالب بسياري است.

امام حسن مجتبي(ع) در بستر بيماري بود و پس از آن مسموميت که به شهادتش منجر شد

، در ديداري که جُناده (از اصحاب وي) با حضرت داشت، امام چنين توصيه فرمود:

«اِصْحَبْ مَنْ اِذا صَحِبْتَهُ زانَکَ، وَاِذا خَدِمْتَهُ صانَکَ وَ اِذا اَرَدْتَ منه مَعوُنَةً اَعانکَ و ...؛

با کسي همنشيني و مصاحبت و دوستي کن که:

1- هرگاه با او همنشين شدي، مايه آراستگي تو باشد.

2- آنگاه که خدمتش کني، تو را نگهبان باشد.

3- هرگاه از او ياري خواستي، کمکت کند.

4- اگر سخني گفتي، تو را تصديق کند.

5- اگر (بر دشمن) حمله بردي، قدرت وصولت تو را بيفزايد.

6- اگر دستت را به فضل و نيکي دراز کردي، او هم دست، پيش آورد.

7- اگر در تو (و زندگيت) رخنه‏اي پديد آمد، آن را برطرف سازد.

8- اگر از تو نيکي ديد، آن را در شمار و حساب آورد.

9- اگر چيزي از او طلبيدي، عطا کند.

10ـ و اگر تو ساکت بودي (و چيزي نخواستي) او آغاز کند (و نيازت را برطرف سازد)

اينها اوصاف کسي است که شايسته رفاقت و دوستي از ديدگاه امام مجتبي(ع) است.

از اينها برمي‏آيد که آيين دوستي عبارت است از: آراستن دوست، ياري رساندن،

قدرشناس بودن، تقويت کردن، همکاري داشتن و در راه دوست، فداکاري و خدمت کردن.

از سوي ديگر، اگر در سخنان ائمه(عليهم السلام) از دوستي با بعضي نهي شده،

آنها نيز به عنوان صاحبان «رفتار ناپسند» محسوب مي‏شوند

که در قلمرو آيين دوستي از قبيل: عيبجويي، نابخردي، کينه‏توزي،

پرتوقّعي، کم‏ظرفيّتي، بددهاني و بدزباني، بي‏تقوايي،

لجاجت و ستيزه‏جويي، شوخيهاي بيجا و آزاردهند،

خودپسندي و بدرفتاري و از اين دست خصلتها و رفتارها نمي‏گنجد.

اينها، هم موجب کاهش دوستان و سستيِ دوستيها مي‏گردد،

و هم شيوه‏هاي ناپسند در معاشرت با دوستان است که بايد از آنها پرهيز کرد.

دوستي حدّ و مرزي دارد که بايد آن حريم حفظ و آن حق، ادا شود.

امام صادق(ع) در سخن بلندي اين حدود و حقوق را بيان فرموده، مي‏افزايد:

مراعات اين حدود، در هر کس بود (همه‏اش يا مقداري) او دوست است،

و گرنه نسبت دوستي و صداقت به او نده.

اين پنج نکته عبارت است از:

اول: آنکه نهان و آشکار دوست، براي تو يکسان باشد.

دوم: آنکه زينت تو را زينت و آراستگي خودش ببيند و عيب و نقصان تو را عيب خويش بشمارد.

سوم: اگر به رياست و ثروت و پست و مقامي رسيد، اين پست و پول، رفتار او را نسبت به تو عوض نکند.

چهارم: اگر قدرت و توانگري دارد، از آنچه دارد نسبت به تو دريغ و مضايقه نکند.

پنجم: (که جامع همه آنهاست) اينکه تو را در گرفتاري ها، رها نکند و تنها نگذارد.

جلوه دوستي کامل و راستين، در موّدت قلبي، حفظ حرمت ها، مراعات حقوق، ياري در هنگام نياز و مساعدت در

وقت گرفتاري است و بدون اينها ادعاي دوستي پذيرفته نيست.

امام علي(ع) مي‏فرمايد: «مردم، جز با امتحان و آزمايش شناخته نمي‏شوند. پس همسر و فرزندانت را در حال غيبت و

نبودنت امتحان کن، و دوستت را در مصيبت و گرفتاري، و خويشاوندان خود را هنگام نيازمندي و تهيدستي ... «وَ

صَديقَکَ في مُصيبَتِکَ»

             دوست بي‏ عيب؟!

واقعگرايي در همه مسايل، پسنديده است، از جمله در دوستيابي و دوست‏گزيني.

بعضي ها چنان آرماني فکر مي‏کنند که از واقعيت هاي ملموس و عيني فاصله مي‏گيرند

و در عالم خيال و ذهن، سير مي‏کنند. «دوستِ بي‏عيب» از اين گونه آرمان هاي دست‏نيافتني است.

البته بايد کوشيد تا حد امکان و توان، در دوستي ها سراغ افرادي رفت

که که نقطه‏ضعف کمتري داشته باشند و اگر بي‏عيب باشند، چه بهتر.

ولي ... آيا انسان بي‏عيب (غير از معصومين) مي‏توان يافت؟

هر کس در موردي ممکن است نقصان و نقطه‏ضعفي داشته باشد.

حضرت علي(ع) در اين خصوص چنين مي فرمايد:

«مَنْ لم يُواخِ الاّ مَنْ لا عَيْبَ فيهِ قَلَّ صديقُهُ؛

کسي که بخواهد جز با افراد بي‏عيب دوستي و برادري نکند، دوستانش کم خواهند شد.»

نکات ديگر ...

در باب دوستي، گوهرهاي فراواني در گنجينه‏هاي حديثي ما نهفته است.

در اينجا فهرستي از نکات ديگر که در آيين دوستي بايد به کار بست

، مي‏آوريم که برگرفته از احاديث اين موضوع است:

- از هر چيز، تازه‏اش را انتخاب کن و از دوست، قديمي‏اش را.

- از نشانه‏هاي بزرگواري انسان، حفظ دوستان قديمي است.

- بهترين دوستان، آنانند که در نصيحت و خيرخواهي، سازشکاري و مصانعه نمي‏کنند،  

عيبهايتان را به شما مي‏گويند، در کارهاي اخروي کمک‏ کار شمايند، شما را از گناهان باز

مي‏دارند، و از لغزشهاي شما چشم مي‏پوشند.

- دوست خود را خيلي عتاب و سرزنش نکنيد که «کينه» مي‏آورد.

- بدترين دوستان، آنانند که دوستي آنان، شما را به تکلف و رنج و زحمت بيندازد.

- دوست واقعي کسي است که عيب دوست خود را در نهان به خودش بگويد، نه در آشکارا

و نزد ديگران.

- هرگاه با کسي دوست شديد، از نامش، نام پدرش، نام قبيله و شهر و ديارش بپرسيد، که

اين گونه کسب شناخت ها نشانه صدق در دوستي است.

- هرگاه به دوستي علاقه و محبت داشتيد، آن را ابراز کنيد و به او بگوييد، که موجب افزايش

محبت و علاقه‏مندي مي‏شود.

- آنچه از دوست مي‏رسد تحمل کنيد، تحمل و بردباري، عيب ها را مي‏پوشاند.

- خداوند، تداوم دوستي ها را دوست مي‏دارد. پس بر دوستي هاي خود، استمرار بخشيد.

- با کساني که صرفا از روي طمع يا ترس يا تمايلات يا براي خوردن و نوشيدن با شما

دوست مي‏شوند، دوستي نکنيد. در پي يافتن دوستانِ باتقوا باشيد!

- محبت و دوستي خود را بيجا و بي‏مورد صرف نکنيد، که اين گونه دوستيها در معرض

گسستن است.

در پايان با حديث جالبي از اميرالمؤمنين(ع) قرار مي‏دهيم که ما را به مراعاتِ حقوق دوستان

و برادران ديني فرا مي‏خواند و از زير پا گذاشتن حقوق آنان به بهانه دوستي و خودماني بودن، نهي مي‏کند.

اميرالمومنين حضرت علي(ع) مي‏فرمايد: «حق برادر ديني خود را با اتکّاءِ به رابطه‏اي که

ميان تو و او است، ضايع مکن، چرا که هرگز، کسي که حقش را ضايع و تباه کرده‏اي، برادر

تو نيست «لا تُضيعَنَّ حَقَّ اَخيک اِتکّالاً عَلي ما بَيْنَکَ وَ بَيْنَهُ، فانّه لَيْسَ لَکَ بِاَخٍ مَنْ اَضَعْتَ

حَقَّهُ»

اگر اندكی دقت كنید، متوجه خواهید شد كه شما آگاهانه و یا ناخود آگاه به دنبال دوست

هستید. اما آیا تا كنون فكر كرده اید كه دوستی چیست و دوستی حقیقی كدام است؟ از

آنجا كه انسان موجودی اجتماعی است، صرف نظر از اینكه در چه جامعه ای زندگی

    می كند طبعاً به دنبال یافتن یاران و دوستان و همراهانی برای خود است . البته چون این

گزینش در میان اقوام و ملل مختلف، شكل های متنوعی پیدا می كند و با انگیزه های 

گوناگون یا بر اساس احساسات متفاوت عقلانی، عاطفی و غیر از آن به وجود می آید ،

تعاریف مختلفی نیز از این واژه ارائه شده است. گروهی دوستی را صرفاً به معنای "

معاشرت" دانسته اند. گروهی دیگربراین باورند كه دوستی عبارت است از یك نوع ارتباط

خاص كه درمقاطع مختلف و یا در زمانی خاص، میان افراد پیدا می شود. برخی دیگر نیز

معتقدند كه دوستی یك نوع قرار داد اخلاقی است

كه با انگیزه های خاص دنیوی و اخروی بین افراد به وجود می آید.

           دوستی یعنی چه ؟

محبت، علاقه، ارتباط روحی، حسن معاشرت و گفتگو میان دو فرد و یا بین افراد جامعه با

ملاك صحیح و انگیزه های الهی ، به طوری كه دوستان بر اساس آن بتوانند نیازهای فردی و

اجتماعی و احتیاجات دنیوی و اخروی خود را تأمین كنند.

                 دوستی حقیقی

این نوع از دوستی مخصوص اولیاء و مؤمنان واقعی است كه تمام ارادت و انس و محبت

خود را نسبت به خداوند تبارك و تعالی و اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام صرف

نموده اند. آری اینان نخبگان عالم و كسانی هستند كه از غیر دوست رسته ، و به دوست

پیوسته اند و آنچنان لذت این دوستی را چشیده اند كه حاضر نیستند دنیا و آنچه در آن است

را با لحظه ای انس و محبت و مناجات با خدای تعالی عوض كنند. زیرا آنها خود مصداق

واقعی این آیه هستند: 

" والّذینَ آمَنوُا أَشَدُّ حُبًّا لِلّه)" سوره بقره آیه 165)

آنان كه ایمان دارند بیشترین محبت و عشقشان به خداست. 

دوستی مجازی

برپایه آنچه تا بدین جا درتعریف دوستی گفته شد روشن می شود كه هرعلاقه و محبتی

كه انسان به غیرازخداوند تبارك دارد، دوستی مجازی است. حال اگر این دوستی برخاسته

از خواهش های نفسانی و شر و فساد باشد ، رهزن آدمی است و انسان را به منجلاب

فساد می كشد و اصولاً چنین دوستی هایی ناپایدار خواهد بود.

اما اگر این دوستی، دارای معیار صحیح بوده

و از انگیزه الهی و فطرت انسانی نشأت گرفته باشد،

ضمن آنكه پایدار می ماند، سرانجام انسان را به سعادت رهنمون خواهد شد.

بی شك یك مسلمان كه با نگاه دینی، روش زندگی خود را ترسیم می كند و تمام مراحل و

ابعاد آن را حركت به سوی كمال می داند؛ درانتخاب دوست- كه سهم عظیمی درسعادت

وشقاوت دارد ونقش مهمی در زندگی بایفا می كند- دقت كامل را به عمل می آورد و

دوستانی را جهت معاشرت و زندگی برمی گزیند كه در این مسیر یار و مددكار او باشند. در

این صورت است كه این نوع دوستی و محبت مجازی، به بستر و واسطه ای برای رسیدن

به آن حقیقت مطلق تبدیل می شود.